Omgaan met ongemak, is één van de grootste uitdagingen die we allemaal kennen. Het creëert een zekere mate van lijden en daar zijn we niet dol op. Toch kunnen we niet alle vormen van ongemak uitbannen. Verzet kan een averechts effect hebben. Ben je bang voor fysieke pijn, dan zal je verkrampen en de pijn verergeren. Datzelfde geldt voor emoties en gevoelens die we als onprettig ervaren. We zijn behoorlijk bedreven in het onderdrukken van dat wat we voelen, maar hiermee gaat het niet weg. Het zal een andere uitweg gaan zoeken.
In dit artikel leg ik je uit welke invloed ongemak kan hebben en hoe je hiermee om kunt gaan.
Een metafoor voor ongemak
Stel je het ongemak dat je kent voor als een mens. Deze persoon, Ongemak, woont bij jou thuis en heeft een eigen kamer. Zo en nu dan komen jullie elkaar in huis tegen. Wanneer Ongemak behoefte heeft aan aandacht, dan vraagt hij om een koekje. Zijn behoefte aan zoetigheid is onverzadigbaar. Het maakt niet uit hoeveel, hoevaak of welke koekjes je geeft: Ongemak vraagt steeds om meer.
Hoe meer koekjes Ongemak krijgt, hoe meer behoefte hij heeft aan NOG meer. Binnen no time verander hij in een grotere, forsere versie van zichzelf. Hij neemt -letterlijk- steeds meer ruimte in.
Jij realiseert je dat er een ongezonde situatie is ontstaan. Er moet iets veranderen en je besluit om mij niet meer zoveel koekjes te geven. Voor Ongemak komt dat als een grote schrok: je bent niet meer consistent en breekt het ‘pact’ dat er onbewust is ontstaan. Naast een enorme onzekerheid, voelt Ongemak ook een onbedwingbare behoefte aan koekjes. Zijn lijf is gewend geraakt aan die grote hoeveelheid die je eerder gaf en hij gaat er alles aan doen om de oude situatie te herstellen.
Hij trekt alles uit de kast om jou over te halen om hem weer te voorzien van koekjes: hij slijmt, wordt boos, chanteer, stampvoet, huilt en gooit met spullen door het huis. Kortom, hij doet er alles aan om jou horendol te maken.
De reactie(s) die Ongemak bij jou ontlokt, zijn grofweg in te delen in 3 verschillende.
Je neemt je verlies
In eerste instantie ga je het gevecht met Ongemak aan. Je geeft niet toe aan zijn behoeften, maar uiteindelijk weet je niet meer wat je met hem aanmoet.
Hij wint de strijd en jij voorziet Ongemak in zijn enorme behoefte aan koekjes. Hoewel jullie relatie ogenschijnlijk gelijkwaardig lijkt, is dat niet zo. Jij bent de slaaf van zijn behoeften. Jij doet er (onbewust) alles aan om hem tevreden te stellen, zodat alle drama achterwege blijft.
Voor Ongemak is dit een ideale situatie om te groeien. Hij heeft geen controle over zichzelf en eet precies zoveel als hij wil. Dat is veel en dat zal steeds meer worden. Hij wordt forser en forser en zal jou -letterlijk en figuurlijk- overstijgen.
Geen ruimte voor Ongemak
Ook is het mogelijk dat je besluit om Ongemak te negeren in de veronderstelling dat hij vanzelf de strijd opgeeft. Je schenkt geen enkele aandacht meer aan zijn driftbuien en andere manieren waarop hij je aandacht probeer te trekken.
Dat drijft hem tot waanzin en zijn manieren om jou uit je tent te lokken worden steeds grootser en gekker. Alles in de hoop dat jij uiteindelijk toch de strijd opgeeft. En geloof me, de kans is groot dat je dat uiteindelijk doet.
Wel aandacht, geen koekjes
Een laatste mogelijkheid is dat je Ongemak wel aandacht geeft, maar geen koekjes. Als hij voor de zoveelste keer begint met schreeuwen, neem je hem op schoot en leg je geduldig uit waarom je deze keuze hebt gemaakt. Je troost hem, geeft hem aandacht en zoekt met hem naar een oplossing. Je behandelt hem gelijkwaardig, neemt hem serieus, maar gaat niet over je eigen grenzen heen. Er ontstaat een situatie waarin jullie communiceren en inzicht krijgen in elkaars leefwereld.
Omarm je ongemak
Grote kans dat je erkent dat die laatste reactie de meest wenselijke situatie creëert.
Die 3 verschillende reacties kun je ook hebben op het moment dat je in een vervelende situatie zit. Lijden, het hebben van ongemak, is een deel van het menszijn, een wezenlijk onderdeel van je leven. Je kunt het niet wegsturen, maar je kunt je er wel tegen verzetten of het negeren. Beide reacties creëren een onwenselijke situatie. Het ongemak zal alles uit de kast trekken om gezien, gehoord of gevoeld te worden. Het maakt zich groter dan het werkelijk is. Hetzelfde gebeurt op het moment dat jij je ongemak continu aan het voeden bent. Wanneer je keer op keer je eigen negatieve of angstige gedachten bevestigd, geef je voeding aan jouw lijden. Het krijgt de kans op uit te groeien tot iets vreselijk groots.
Door ongemak in je leven te herkennen, te erkennen en te aanvaarden, geef je het ruimte om er te mogen zijn. Je kunt luisteren naar het verhaal erachter: welke boodschap brengt deze situatie met zich mee? Kun je daar iets mee, of wil je daar iets mee?
Omgaan met ongemak in de praktijk
De eerstvolgende keer dat je een vorm van ongemak tegenkomt, kun je oefenen met de derde reactie. Neem een moment de tijd voor jezelf en ga ergens rustig zitten. Breng al je aandacht naar het ongemak dat je ervaart en ga dat eens nader bekijken. Wat voel je precies? Wat doet het in je fysieke lichaam? Welke gedachten en emoties komen erbij kijken? Welke reactie(s) roept het op?
Als je jezelf de tijd en ruimte hebt gegeven om dit te ervaren, kun je wat afstand nemen van en hier met een objectieve blik naar kijken. Hoe wil je omgaan met ongemak?
Yoga vormt een prachtige spiegel voor dat wat je doet in het dagelijks leven. Wellicht kunnen mijn gratis, online yogalessen je handvatten geven. In een sessie bodywork in Rijswijk kunnen we de emotionele achtergrond van jouw ongemak verder uitdiepen.
[…] ik al eerder schreef is ‘lijden‘ onderdeel van ons menszijn. Een vorm van lijden is het hebben van angst(en). Angsten gaan […]